ارزش خالص دارایی (NAV) در صندوق های سرمایه گذاری
- ارزش خالص دارایی (NAV)
- محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
- تفاوت NAV صدور و ابطال
- انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت با بررسی NAV
همه ما با هدف افزایش ارزش داراییهایمان اقدام به سرمایه گذاری در بورس میکنیم؛ بنابراین نیاز به بررسی ارزش واقعی یک شرکت یا صندوق سرمایهگذاری داریم تا بتوانیم بهترین و با ارزشترین آنها را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم.
ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) یکی از روشهای محاسبه ارزش واقعی یا ذاتی شرکت و صندوقهای سرمایهگذاری است که با نام اختصاری NAV شناخته میشود و نشاندهنده خالص ارزش داراییهای آنها است. ما در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به تعریف و نحوه محاسبه NAV بپردازیم تا شما بتوانید بهترین تصمیم را برای سرمایه خود بگیرید و با ارزشترین سهام یا صندوق را انتخاب کنید.
ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟
احتمالا اصطلاح NAV را در سرمایهگذاریهای بورسی شنیدهاید؛ ارزش خالص دارایی یا NAV یکی از مهمترین معیارها برای شناسایی و محاسبه ارزش واقعی یا ارزش ذاتی یک شرکت یا صندوق سرمایهگذاری است.
برای بررسی ارزندگی یک شرکت یا صندوق سهامی باید به این نکته توجه کنید که اگر قیمت آن در بازار از مقدار NAV آن کمتر باشد میتوان اینطور برداشت کرد که این شرکت یا صندوق زیر ارزش واقعی خود در حال معامله است و برعکس؛ اگر قیمت آن در بازار از مقدار NAV آن بیشتر باشد میتوان این گونه استدلال کرد که شرکت یا صندوق بالاتر از ارزش واقعی خود در حال معامله است.
بهعنوان مثال فرض کنید که NAV یک سهمی معادل 2000 تومان است، اگر قیمت آن در بازار 2500 تومان باشد میتوان گفت که سهم بالاتر از ارزش ذاتی یا واقعی خود در حال معامله است و انتخاب مناسبی برای سرمایهگذاری نیست؛ زیرا ارزش بازار آن واقعی نبوده و ممکن است قیمت آن در روزهای آتی به سمت قیمت واقعی خود حرکت کند.
این در حالی است که اگر قیمت سهم در بازار پایینتر از NAV باشد، نشاندهنده جذابیت سرمایهگذاری در آن است؛ زیرا در حال معامله با قیمتی پایینتر از ارزش واقعی یا ذاتی خود است و ممکن است در روزهای آتی به سمت قیمت واقعی خود حرکت کند.
به این نکته توجه کنید که NAV یکی از روشهای ارزیابی ارزندگی شرکتها یا صندوقهای سرمایهگذاری است و نباید به تنهایی معیار شما برای سرمایهگذاری باشد.
محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
برای محاسبه ارزش خالص دارایی صندوق کافی است پس از محاسبه ارزش روز داراییها و بدهیها، آنها را از یکدیگر کسر کنید اما خالص ارزش دارایی معمولا برای هر واحد گزارش میشود و برای محاسبه NAV هر واحد باید ارزش خالص دارایی صندوق را و بر تعداد واحدهای سرمایهگذاری نزد سرمایهگذاران تقسیم کنید؛ بهعنوان مثال اگر ارزش روز دارایی یک صندوق 100میلیارد تومان باشد و بدهیهای آن برابر 1 میلیارد تومان باشد، ارزش خالص دارایی آن صندوق در انتهای آن روز 99میلیارد تومان خواهد بود. اما اگر این عدد را در تعداد واحدهای سرمایهگذاری نزد سرمایهگذاران که برابر با 500 هزار واحد است تقسیم کنید، ارزش خالص هر واحد سرمایهگذاری 198هزار تومان خواهد بود.
شما برای مشاهده NAV روز یک صندوق سرمایهگذاری صدور و ابطالی باید به سایت اختصاصی صندوق و برای مشاهده NAV روز صندوق ETF یا شرکت سرمایهگذاری باید به سایت tsetmc مراجعه کنید. همچنین، NAV یک شرکت سرمایهگذاری را میتوانید با استفاده از روش گفته شده محاسبه کنید؛ در واقع شما باید داراییهای روز آن شرکت را از بدهیهای آن کسر کنید تا NAV بهدست بیاید و سپس بر اساس مقدار NAV بهدست آمده بررسی کنید که آن شرکت سهام ارزندهای دارد یا خیر.
برای کسب اطلاعات در خصوص سایت tsetmc کلیک کنید: سایت tsetmc چیست؟
در صندوقهای سرمایهگذاری سه نوع NAV وجود دارد که شما در زمان سرمایهگذاری بیشتر با آن سروکار دارید و عبارت هستند از:
NAV صدور چیست؟
NAV صدور در واقع قیمت خرید هر واحد را نشان میدهد و به مبلغی گفته میشود که شما باید برای صدور واحدهای جدید صندوق پرداخت کنید؛ از آنجایی که مدیر صندوق باید در هنگام خرید اوراق بهادار جدید، هزینهای را بابت کارمزد پرداخت کند،NAV صدور کمی از NAV ابطال صندوق بالاتر است.
بهطور خلاصه، برای محاسبه قیمت خرید یا NAV صدور باید ارزش روز واحدهای صندوق (NAV) و كارمزد انتشار اوراق جدید را با یکدیگر جمع کنید.
NAV ابطال چیست؟
NAV ابطال در واقع قیمت فروش هر واحد است؛ به این معنا که اگر بخواهید بخشی یا تمام واحدهای صندوق خود را بفروشید، قیمت واحدها براساس NAV ابطال محاسبه خواهد شد. از آنجایی که هزینه کارمزد معاملات فروش از ارزش خالص هر واحد کم میشود، NAV ابطال ممکن است کمتر یا مساوی NAV صدور باشد.
بهطور خلاصه، برای محاسبه قیمت فروش یا NAV ابطال باید ارزش روز واحدهای صندوق (NAV) و كارمزد انتشار اوراق جدید را با یکدیگر کسر کنید.
با توجه به موارد گفته شده، قیمت صدو و ابطال واحدها با توجه به NAV مشخص میشوند و همراستا با تغییرات آن نیز نوسان دارند؛ شما روی NAV صدور، واحدها را خریداری و روی NAV ابطال، واحدها را میفروشید و در نهایت سودی که بهدست میآورید، تفاوت قیمت خرید در روز سرمایهگذاری و قیمت فروش در روز خروج از صندوق خواهد بود.
NAV آماری چیست؟
این نوع NAV همان NAV ابطال است با این تفاوت که مدیر صندوق میتواند تغییراتی را در NAV ابطال ایجاد کند اما در NAV آماری امکان تغییر قیمت وجود ندارد.
در واقع، در برخی از مقاطع زمانی ممکن است به دلیل محدودیتهایی که در بورس وجود دارد، تعدادی از سهام موجود در ترکیب دارایی صندوق، نقدشونده نباشند؛ از جمله این محدودیتها میتوان به پایین بودن عمق بازار، وجود حد نوسان قیمت و حجم مبنا، بسته بودن نماد معاملاتی سهام برای مدت طولانی اشاره کرد.
در این شرایط آخرین قیمت اعلام شده در تابلو، قیمت واقعی سهم را نشان نمیدهد؛ بنابراین مدیر صندوق میتواند در چارچوب دستورالعمل نحوه تعیین قیمت خریدوفروش اوراق بهادار، قیمت برخی از داراییهای موجود در سبد سرمایهگذاری را تعدیل کند که در NAV ابطال لحاظ میشود.
- اگر مدیر صندوق قیمت سهام موجود در ترکیب دارایی صندوق را تعدیل نکرده باشد، قیمت NAV ابطال و آماری تقریبا با یکدیگر برابر خواهند بود.
- اگر مدیر صندوق قیمت سهام موجود در ترکیب دارایی صندوق را تعدیل کرده باشد و معتقد باشد که قیمت سهم در بازار کمتر از ارزش واقعی آن معامله میشود، قیمت NAV آماری کمتر از NAV ابطال خواهد بود.
- اگر مدیر صندوق قیمت سهام موجود در ترکیب دارایی صندوق را تعدیل کرده باشد و معتقد باشد که قیمت سهم در بازار بالاتر از ارزش واقعی آن معامله میشود، قیمت NAV آماری بالاتر از NAV ابطال خواهد بود.
NAV آماری با هدف آگاهی شما از حدود تعدیل انجام شده توسط صندوق اعلام میشود.
در این مقاله همه چیز درباره مفهوم صدور و ابطال در صندوق های سرمایه گذاری گفته شده: صدور و ابطال در صندوق ها به چه معنا است؟
تفاوت NAV صدور و ابطال
ارزش خالص دارایی، باقیماندهای از داراییها میباشد که بدهیها از آن کسر شده و تماما متعلق به سرمایهگذاران است. این بدهیها میتواند شامل بدهی به کارگزاری، ارکان صندوق یا شخص سرمایهگذار باشد.
با محاسبه NAV به ازای هر واحد شما میتوانید بهصورت لحظهای ارزش هر واحدی که در اختیار دارد را مشاهده کنید؛ در واقع صندوق با NAV ابطال، نرخ خروج را برای شما مشخص میکند. به این معنی که اگر قصد خروج دارید به ازای هر واحد چه مقداری دریافت خواهید کرد.
همچنین، در صورتی که شما قصد ورود و سرمایهگذاری را داشته باشید، NAV صدور مبنای محاسبه مبلغ خرید شما خواهد بود.
صندوقهای سرمایهگذاری داراییهایی که تحت مدیریت دارند را در طیف خاصی از اوراق بهادار سرمایهگذاری میکنند؛ بنابراین اگر سرمایهگذار در زمان دلخواه از صندوق خارج شود، داراییهای شرکت دستخوش تغییر قرارمیگیرد.
صندوقها برای جلوگیری از این امر یک فرض ساده را در نظر میگیرند و آن این است که ترکیب دارایی صندوق قبل و بعد از خروج یا ورود سرمایهگذار یکسان باشد. برای درک بهتر به این مثال توجه کنید؛ فرض کنید در صندوقی سرمایهگذاری کردهاید که ترکیب دارایی آن به این صورت است که 40 درصد دارایی خود را به اوراق، 50 درصد به گواهی سپرده و 10 درصد به سهام اختصاص میدهد. زمانی که قصد فروش واحدهای خود را داشته باشید، صندوق به تناسب ترکیب دارایی صندوق، داراییهای خود را برای پرداختی شما میفروشد. به این معنی که صندوق، 40 درصد از ارزش ریالی هر واحد را از اوراق، 50 درصد گواهی سپرده و 10 درصد سهام میفروشد.
دلیل این فرض به این برمیگردد که با فروش واحدها، هزینهای بابت کارمزد یا مالیات به صندوق تحمیل میشود که این هزینه را سایر سرمایهگذاران نباید پرداخت کنند و سرمایهگذاری باید پرداخت کند که قصد خروج از صندوق را دارد.
این فرض برای سرمایهگذارانی که قصد ورود به صندوق را دارند نیز صدق میکند؛ فرض کنید مبلغ 2 میلیون تومان وارد صندوق میکنید، مدیر صندوق 40 درصد مبلغ سرمایهگذاری شما را در اوراق، 50 درصد در گواهی سپرده و 10 درصد در سهام سرمایهگذاری میکند؛ بنابراین نرخ ورود (NAV صدور) و خروج (NAV ابطال) باید یکسان نیست.
با توجه به مطالب گفته شده، تفاوت NAV صدور و ابطال در اکثر مواقع به ترکیب داراییها و کارمزد خرید و فروش و مالیات برمیگردد.
بهعنوان مثال در صورتی که تمام داراییهای یک صندوق در سپرده سرمایهگذاری شوند، NAV صدور و ابطال با یکدیگر برابر خواهند شد؛ زیرا سپردههای بانکی کارمزد و مالیات ندارند.
این در حالی است که اگر تمام دارایی صندوق در سهام سرمایهگذاری شود؛ NAV صدور و ابطال به اندازه کارمزد و مالیات خرید و فروش سهام با یکدیگر تفاوت خواهند داشت.
انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت با بررسی NAV
برای بررسی و سرمایهگذاری در صندوق با درآمد ثابت یا دیگر صندوقهای سرمایهگذاری باید NAV آنها را در نظر بگیرید؛ اگر میخواهید در این صندوقها سرمایهگذاری کنید بهتر است خالص ارزش دارایی آنها را ارزیابی کنید و پس از مقایسه آن با NAV دیگر صندوقها بهترین صندوق با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
تغییرات خالص ارزش دارایی یا NAV صندوق نیز مانند NAV شرکتهای سرمایهگذاری بهصورت روزانه است و شما میتوانید NAV صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر صدور و ابطال را در سایت اختصاصی صندوق مشاهده کنید؛ در صورتی که صندوق مورد نظر شما از نوع قابل معامله (ETF) باشد باید برای مشاهده NAV آن به سامانه tsetmc مراجعه کنید.
برای مطالعه بیشتر در خصوص صندوق با درآمد ثابت کلیک کنید: صندوق با درآمد ثابت چیست؟
سوالات متداول
ارزش خالص دارایی یا NAV چیست؟
NAV معیاری برای ارزیابی ارزندگی شرکتها یا صندوقهای سرمایهگذاری است که نشاندهنده خالص ارزش داراییهای آنها است.
محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV) چگونه است؟
برای محاسبه ارزش خالص دارایی باید ارزش روز داراییها و بدهیها را محاسبه و سپس از یکدیگر کسر کنید. همچنین، برای محاسبه ارزش داراییها بهازای هر سهم یا هر واحد باید عدد NAV بهدست آمده را بر تعداد کل واحدها یا سهام شرکت تقسیم کنید.
از چه منبعی میتوان مقدار NAV را مشاهده کرد؟
شما برای مشاهده NAV صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر صدور و ابطال باید به سایت اختصاصی صندوق مراجعه کنید؛ اگر صندوق منتخب شما از نوع قابل معامله (ETF) باشد باید NAV آن را از سامانه tsetmc مشاهده کنید.
سخن پایانی: ارزش خالص دارایی شاخصی در بورس است که برای تشخیص و ارزیابی ارزش واقعی شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری قابل استفاده است؛ برای محاسبه NAV باید ارزش روز داراییها و بدهیها را محاسبه و از یکدیگر کسر کنید.
در نظر داشته باشید که این مفهوم معیار کافی برای سنجش عملکرد صندوق نیست و شما باید بازدهی و ریسک صندوق را نیز در نظر بگیرید و با شاخص بورس و دیگر صندوقهایی که ماهیت مشابه با صندوق منتخب شما دارند مقایسه کنید تا بتوانید بهترین و پرسودترین صندوق درآمد ثابت را انتخاب کنید.
دیدگاهتان را بنویسید