ارزیابی ریسک صندوق های سرمایه گذاری
تنوع ابزارهای سرمایهگذاری بهصورت روزافزون در حال افزایش است و یافتن روش استاندارد برای ارزیابی و مقایسه آنها به یکی از دغدغههای سرمایهگذاران تبدیل شده است. ما در این مقاله به معرفی شش روش برای اندازهگیری ریسک صندوق های سرمایه گذاری خواهیم پرداخت که بر پایه اطلاعات تاریخی ریسک سرمایهگذاری یا نوسان هستند و تمام آنها از نظریه مدرن پرتفوی نشأت گرفتهاند؛ نظریه مدرن پرتفوی یک روش استاندارد برای ارزیابی و مقایسه صندوقهای سرمایهگذاری است.
ریسک و بازده پرتفوی چیست؟
ریسک و بازدهی پرتفوی نشاندهنده میانگین ریسک و بازدهی است که سهام موجود در پرتفوی شما دارد؛ اگر سهام با ریسک بالا در پرتفوی خود داشته باشید ممکن است بازدهی شما بیشتر شود اما احتمال اینکه ضرر نیز افزایش پیدا کند، وجود دارد. بنابراین باید پرتفوی ایدهآلی ایجاد کنید که ریسک و بازدهی معقول و مناسبی داشته باشد.
شما میتوانید با تنوع بخشیدن به داراییهای پرتفوی خود، ریسک خود را کاهش دهید؛ یک پرتفوی را در نظر بگیرید که دارای سهام دو شرکت است؛ یکی از شرکتها در روزهای بارانی، سود بیشتری میسازد و شرکت دیگر در روزهای آفتابی، عملکرد بهتری دارد. اگر شما در پرتفوی خود هر دو سهم را داشته باشید، بدون در نظر گرفتن اینکه هوا بارانی یا آفتابی است، همیشه یک سود و درآمد برای شما وجود دارد.
هری مارکوویتز (Harry Max Markowitz)، ارائهدهنده نظریه مدرن پرتفوی معتقد است که ریسکی که شما هنگام خرید سهام یک شرکت، با آن روبهرو میشوید، دریافت سود کمتر از مقدار مورد انتظار شما اسـت؛ این ریسک برابر است با انحراف از بازده متوسط.
منظور او این است که شما باید یک پرتفوی ایدهآل برای خود طراحی کنید که با در نظر گرفتن مقدار بهینه ریسک، حداکثر سود را برای شما ایجاد کند. همچنین، مارکوویتز نشان داد که یک پرتفوی متنوع نسبت به تکتک اجزای پرتفوی هر سرمایهگذار شاهد نوسان کمتری است. او روشی را ایجاد کرد که شما بتوانید از لحاظ ریاضی میزان ریسک و بازده مورد انتظارتان را بررسی و سپس پرتفوی ایدهآلی برای خود ایجاد کنید.
ارزیابی ریسک صندوق های سرمایه گذاری
در این بخش به معرفی معیارهایی خواهیم پرداخت که شما با بررسی آنها میتوانید میزان ریسک و بازده مورد انتظارتان را بررسی و سپس مطمئنترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنید:
ضریب آلفا (Alpha)
ضریب آلفا مقدار سود مازاد صندوق نسبت به شاخص بازار را نشان میدهد؛ آلفا 15- به این معنی است که صندوق بـه مـیزان 15 درصد عملکرد ضعیفتری از شاخص بازار داشته است و آلفا 25 به این معنی اسـت کـه صـندوق به میزان 25 درصد از شاخص بازار بهـتر عمل کرده است. به خاطر داشته باشید که آلفا بالاتر نشاندهنده عملکرد بهتر صندوق است؛ بنابراین در هنگام مقایسه صندوق های سرمایه گذاری بهتر است ضریب آلفا آنها را بررسی و صندوقی را انتخاب کنید که ضریب آلفا بالاتری دارد.
ضریب بتا (Beta)
بتا، شاخصی برای مقایسه نوسانات یا ریسک سیستماتیک اوراق بهادار یا صندوق سرمایهگذاری با کلیت بازار است و تمایل حرکت بازدهی یک سرمایهگذاری با بازار را نشان میدهد؛ ضریب بتا مثبت یا منفی است و به هر میزانی که بتا بالاتر باشد، حساسیت سرمایهگذاری به تغییرات شاخص بازار نیز بیشتر میشود.
درصورتی که محافظهکار هستید و سطح ریسکپذیری شما پایین است، پیشنهاد میدهیم که روی صندوقهایی تمرکز کنید که بتای کمتری دارند.
در این مقاله همه چیز درباره ضریب بتا و آلفا صندوق سرمایه گذاری گفته شده: آلفا و بتا در صندوق سرمایه گذاری
مربع آر (R-squared)
مربع آر درصدی از تحرکات یک صندوق سرمایهگذاری است که میتواند با حرکت در یک شاخص معیار توضیح داده شود؛ مربع آر بالا (از 85٪ تا 100٪)، نشان میدهد که عملکرد صندوق سرمایهگذاری تقریبا همسوی با شاخص حرکت میکند. مربع آر پایین (70٪ یا کمتر)، نشان میدهد که صندوق سرمایهگذاری بهطور کلی از حرکات شاخص پیروی نمیکند.
مشاوران مالی توصیه میکنند در صندوقهایی که معیار مربع آر آنها بالا است، سرمایهگذاری نکنید؛ زیرا تحرک این صندوقها عملاً مطابق با شاخص است بنابراین شما میتوانید در صندوقهای شاخصی سرمایهگذاری کنید و کارمزد کمتری پرداخت کنید.
انحراف معیار(Standard Deviation)
انحراف معیار، پراکندگی داده از میانگین آن را محاسبه میکند و اصولاً هر چه داده پراکندهتر باشد، تفاوت آن با میانگین بیشتر است؛ در صندوقهای سرمایهگذاری انحراف معیار به ما نشان میدهد که سود یک صندوق تا چه حد از سود مورد انتظار آن بهصورت تاریخی انحراف داشته و سود و ریسک صندوق چه تناسبی با یکدیگر دارند.
نسبت شارپ (Share Ratio)
نسبت شارپ نشان میدهد که آیا سود صندوق سرمایهگذاری به دلیل گرفتن تصمیمات منطقی سرمایهگذاری بوده یا نتیجه ریسک بالا اسـت؛ ایـن معیار نشان میدهد که تنها زمانی میتوانیم یک سرمایهگذاری را خوب ارزیابی کنیم که سود بالاتر آن همراه با ریسک بیش از اندازه نباشد. هرچه نسبت شارپ یک صندوق سرمایهگذاری بالاتر باشد، عملکرد تعدیل شده بـا ریسک آن بهتر است.
شاخص ترینر (Treynor Index)
این شاخص معیاری برای سنجش عملکرد است که سود مازاد صندوق سرمایه گذاری را نسبت به ریسک سیستماتیک (ضریب بتا) نشان میدهد؛ این معیار توضیح میدهد که در ازای یک واحد از ریسک سیستماتیک، چقدر سود تعدیل شده به سرمایهگذار تعلق میگیرد. نسبت ترینر بالاتر ریسک و سود مطلوبتر را نشان میدهد.
نسبت سورتینو (Sortino Ratio)
این نسبت با هدف بررسی عملکرد و بازدهی صندوق سرمایهگذاری در مقایسه با ریسک نامطلوب آن مورد استفاده قرار میگیرد؛ با توجه به این تعریف ممکن است برای شما این سوال پیش بیاید که تفاوت نسبت سورتینو و نسبت شارپ در چیست؟ در نسبت شارپ بازدهی صندوق با مجموع ریسک مطلوب و ریسک نامطلوب مورد ارزیابی قرار میگیرد اما در نسبت سورتینو تنها ریسک منفی در نظر گرفته میشـود. به هر میزان که نسبت سورتینو بالاتر باشد، صندوق عملکرد کاراتری دارد و احتمال ضرر هنگفت کمتر است.
سوالات متداول
نظریه مدرن پرتفوی چیست؟
نظریه مدرن پرتفوی توضیح میدهد که نوع معاملهگری شما چطور بر ریسک و سود پرتفوی شما اثر میگذارد و این نظریه بیان میکند که شما میتوانید سبدی از داراییهای مختلف را مدیریت کنید تا برای سطح معینی از ریسک، حداکثر سود را دریافت کنید. بنابراین، بر اساس سطح مطلوب بازده مورد انتظار، شما میتوانید با حداقل ریسک احتمالی، ایدهآلترین پرتفوی را ایجاد کنید.
ریسک سیستماتیک چیست؟
ریسک سیستماتیک، ریسکی است که مربوط به تمامی بازار است و شما نمیتوانید آن را پیشبینی کنید و امکان حذف آن را نیز ندارید؛ در واقع، ریسکی است که کل بازار و شرکتهای بورسی را احاطه کرده و بر آنها حکم فرما است.
سخن پایانی:ما در این مقاله به معرفی شش روش برای اندازهگیری ریسکهای مرتبط با صندوق های سرمایه گذاری پرداختهایم که از نظریه مدرن پرتفوی نشأت گرفته است و به شما کمک میکنند که یک پرتفوی ایدهآل برای خود طراحی کنید که با در نظر گرفتن مقدار بهینه ریسک، حداکثر سود را برای شما ایجاد کند.
دیدگاهتان را بنویسید