تحلیل تکنیکال چیست؟
- تحلیل تکنیکال از کجا شروع شد؟
- اصول تحلیل تکنیکال
- انواع نمودار در تحلیل تکنیکال
- مفاهیم پایه تحلیل تکنیکال
اگر نگاهی به اطراف بیندازید، مطمئنا افرادی را میبینید که با فعالیت در بازارهای مالی نوین، درآمد قابلتوجهی دارند و برخلاف بسیاری از مردم، از شرایط کسبوکار خودشان راضی هستند اما آیا این یک قاعده کلی محسوب میشود یا این موفقیت، پیشنیازهای خاصی لازم دارد؟ این افراد معاملات خودشان را بر چه مبنایی اجرا میکنند و از چه اصولی پیروی میکنند؟
اگر شما هم جزو دستهای باشید که قصد ورود به بازارهای مالی را دارند، احتمالا بارها نام تحلیل تکنیکال را شنیدهاید و راجع به کاربرد این مفهوم کنجکاو هستید. افراد فعال در بسترهایی مثل بورس اوراق بهادار یا بازار ارزهای دیجیتال، با بکارگیری تحلیل تکنیکال در معاملاتشان، کسب درآمد میکنند و از رقبایشان پیشی میگیرند اما این نوع تحلیل به ما چه کمکی میکند؟
برای اینکه شما قادر به کسب درآمد در چنین بازارهایی باشید، باید ابتدا با چند مفهوم پایه آشنا شوید تا بتوانید با انجام معاملات هوشمندانه، بیشترین سودهی را رقم بزنید. به همین دلیل در این مقاله تصمیم گرفتیم تا با بررسی یکی از مهمترین سوالها در بازارهای مالی یعنی تحلیل تکنیکال چیست، شما را یک قدم به اهدافتان نزدیکتر کنیم.
زمانی که شما با استفاده از اطلاعات گذشته یک قیمت به یک پیشبینی از آینده آن میرسید، درواقع از تحلیل تکنیکال (Technical analysis) استفاده کردید. البته استفاده از این تحلیل در بازار، اینقدر هم ساده نیست و شما برای بکارگیری آن در معاملاتتان و کسب درآمد از آن، باید این مفهوم را بهشکل عمیقتری متوجه شوید. برای استفاده از این تحلیل شما باید با بررسی دقیق رفتار قیمت (نمودار قیمت، حجم معاملات و…) در گذشته، به درک مناسبی از این رفتار در آینده برسید. این شناخت به شما کمک میکند تا قبل از عموم افرادی که در بازار فعال هستند، نسبت به خرید، فروش یا نگهداریِ یک سهم یا ارز اقدام کنید. هنر بررسی دادهها اصل میانی این نوع تحلیل است و نگاه دادهمحور، مهمترین نیاز برای استفاده از آن محسوب میشود. بهعنوان اولین قدم برای تحلیل یک اوراق بهادار یا رمزارز با این روش، شما باید با یک سری ابزار آشنایی پیدا کنید که برای رسیدن به یک پیشبینی درست، کمک چشمگیری به شما میکنند. البته نیازی به نگرانی نیست! چون شما تا انتهای این مطلب به یک درک قابلقبول از این ابزارها میرسید. اما بیایید تا قبل از بررسی این ابزارها، کمی بیشتر با تاریخچه و خصوصیات تحلیل تکنیکال آشنا شویم.
برای مطالعه مقالات بیشتر در خصوص تحلیل تکنیکال کلیک کنید: آموزش تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال از کجا شروع شد؟
شروع استفاده از این تحلیل بهشکل امروزی، در اواخر قرن نوزدهم اتفاق افتاد اما با بررسی تاریخ متوجه میشویم که تاریخچه آن، به قرن هجدهم برمیگردد. البته در آن سالها این تحلیل شباهت چندانی به نوع امروزی آن نداشت و صرفا از اصول مشابهی بهره میبرد.
شکلگیری نوع امروزی تحلیل تکنیکال را میتوان زمانی دانست که چارلز داو (Charles Dow) آن را مطرح کرد. چارلز داو که موسس وال استریت ژورنال هم است، با بررسی بیشتر این مفهوم، سعی در اثبات تاثیر رفتار گذشتهی قیمت در رفتار آینده آن را داشت که همانطور که پیداست، موفق هم شد! البته کماکان افراد متعددی مخالف استفاده از این تحلیل در معاملات خود هستند و آن را نوعی اشتباه استراتژیک فرض میکنند که در جای خود، به بررسی بیشتر نیاز دارد. جالب است که بدانید شاخص صنعتی داو جونز هم توسط چالرز داو ابداع شد که خود تحولی قابلتوجه در این بستر محسوب میشود.
اصول تحلیل تکنیکال
برای اینکه شما از این تحلیل استفاده کنید، باید ابتدا چند اصل را بپذیرید که در این مفهوم، نوعی پیشفرض محسوب میشوند. این اصول را میتوانیم به ۳ دسته تقسیم کنیم که در ادامه مرور کوتاهی بر هر کدام از آنها خواهیم داشت:
قیمت مهمترین عامل است
این اصل ساده را میتوان بهعنوان پایه میانی این تحلیل تکنیکال دانست. زمانی که میگوییم «قیمت همه چیز است»، به این معناست که در باور تحلیلگرهای تکنیکال، شما با زیر نظر داشتن رفتار قیمت میتوانید حتی بدون استفاده از تحلیل بنیادی، رفتار آینده آن را تخمین بزنین و واکنشی مناسب نسبت به این تغییر نشان دهید.
قیمت با ترندها حرکت میکند
این تحلیل باور دارد که حتی اگر قیمت بهصورت تصادفی هم حرکت کند، این تغییر در راستای رفتار گذشته قیمت و ترندهایی که قبلا اتفاق افتاده، است و شما با بررسی دقیق این رفتار میتوانید این نوع حرکتهای تصادفی را نیز پیشبینی کنید. همچنین بازه زمانی که این تغییر رفتار رخ داده هم از این قاعده مستثنی نیست. لازم به ذکر است که اکثر تحلیلهای تکنیکال استراتژیک، با توجه به این اصل مهم طراحی شدهاند.
تاریخ تکرار خواهد شد
با توجه به این اصل، تغییرات تکراری در رفتار قیمت، بهطور مستقیم به روانشناسی بازار و افراد حاضر در آن ارتباط دارد. همین عامل باعث شده تا شما با توجه به عوامل احساسی مثل ترس یا هیجان، قادر به پیشبینی رفتار آینده قیمتها باشید. در این تحلیل افراد با استفاده از الگوهای چارت، این احساسات را تا میزان زیادی پیشبینی کرده و براساس آن، نسبت به خرید، نگهداری یا فروش یک سهم اقدام میکنند.
تفاوت تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی
در تحلیل بنیادی برخلاف تحلیل تکنیکال، تمرکز تحلیلگر بر روی ارزش ذاتی سهام است و نحوه رفتار قیمت در گذشته، تاثیر چندانی بر روی نتیجه این تحلیل ندارد. به این منظور افراد با بررسی اطلاعاتی همچون دادههای مالی شرکتها یا شرایط کلی بازار، به یک تخمین از روندی که ارزش سهم یا ارز در آینده طی میکند، میرسند و متناسب با این تخمین، سیاست و استراتژی خودشان در روزها، هفتهها، ماهها و حتی سالهای پیش رو را تعیین میکنند.
البته ارزش ذاتی سهم یا ارز، تقریبا هیچ تاثیری در نتایج تحلیلهای تکنیکال ندارد و در این تحلیل تمرکز صرفا بر روی رفتارهای قیمت و حجم معاملات است و با توجه به این عوامل تصمیمات مبتنی بر آن اتخاذ میشود.
انواع نمودار در تحلیل تکنیکال
در تمام سالهایی که پای این تحلیل به بازارهای مالی باز شده، محققان سعی در پیدا کردن نمودارها، الگوها و سیگنالهایی داشتن که با استفاده از آنها بتوانند کارایی این تحلیل را تقویت کنند. به همین دلیل در حال حاضر نمودارها و الگوهای متنوعی در این راستا در دسترس شما هستند که هر کدام از آنها برای یک شرایط خاص طراحی شدهاند.
بهعنوان مثال بعضی از این ابزارها بهمنظور تعیین سطح حمایت و مقاومت مورد استفاده میگیرند و برخی دیگر هم در جهت تخمین شدت ترندها و تغییرات قیمتی استفاده میشوند. در بین تمام ابزارهای موجود در تحلیل تکنیکال، ۳ نمودار بیشترین کاربرد را دارند که در ادامه آنها را بهطور خلاصه مرور میکنیم:
نمودار میلهای
نمودار میلهای براساس اطلاعاتی مثل قیمت باز و بسته شدن سهم، و حداکثر و حداقل ارزشی که آن سهم در یک بازه مشخص زمانی تجربه کرده، تشکیل میشود و شما میتوانید آنها را به شکل یک خط عمودی در چارتهای خود مشاهده کنید.
نمودار خطی
نمودار خطی را میتوان سادهترین نمودار در بین دیگر گزینهها دانست؛ چراکه این نوع نمودار صرفا نشاندهنده قیمتهای بسته شدن سهم در یک بازه زمانی مشخص است و شکلی بسیار ساده و قابلفهم دارد.
نمودار کندل استیک
کندل استیکها، پرکاربردترین نموداری هستند که افراد در تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. علت این موضوع را هم میتوانیم تنوع بالا و دقت قابلقبول این نمودار در نظر گرفت که باعث استفاده بیش از پیش تحلیلگران از آن شده است. با بررسی این نمودار شما از اطلاعاتی همچون قیمت باز و بسته شدن، و بیشترین و کمترین قیمتی که سهم در یک روز تجربه کرده است، مطلع خواهید شد.
هر کندل استیک دارای یک بدنه و دو خط (سایه) در بالا و پایین بدنه است که در کنار هم، تمام اطلاعات موردنیاز را در اختیار شما میگذارند. همچنین کابرد نمودار کندل استیک این نمودار، تعیین زمان مناسب برای وارد شدن و خارج شدن است که نقش چشمگیری در میزان سوددهی معاملات شما ایفا میکند.
مفاهیم پایه تحلیل تکنیکال
حالا که با کلیات این تحلیل بیشتر آشنا شدیم، زمان آن رسیده تا با مرور برخی از مفاهیم پایه، شما را برای ورود به بازار و استفاده از تحلیل تکنیکال در معاملاتتان، آمادهتر کنیم. برای اینکه شما مسیر خودتان را بهعنوان یک تحلیلگر تکنیکال شروع کنید، باید به درک مناسبی از این مفاهیم برسید؛ البته نباید فراموش کنیم که حرفهای شدن در این زمینه، نیازمند یادگیری مفاهیم پیچیدهتری است که در ادامه به این مفاهیم هم اشارهای خواهیم داشت.
سطح حمایت و مقاومت (Support and resistance levels)
بعید است که پس از ورود به بازارهای مالی، شما هر روز نام این ۲ سطح را نشنوید اما آیا شناخت این مفهوم همینقدر مهم است؟ بله. با اینکه یادگیری این مفهوم خیلی ساده است اما درک صحیح از آن در معاملات روزمره شما، تاثیر مثبت قابلتوجهی دارد.
وقتی که قیمت در سطحی قرار میگیرد که کاهش بیشتر آن مطابق با میل بازار نیست و تقاضای خرید افزایش پیدا میکند، قیمت به سطح حمایت رسیده و بهنوعی با حمایت بازار، از کاهش بیشتر ارزش آن جلوگیری میشود.
سطح مقاومت در نقطه مقابل سطح حمایت قرار گرفته و وقتی که قیمت به این سطح میرسد، بازار میلی به افزایش بیشتر آن نداشته و با افزایش فروش، از بالاتر رفتن قیمت جلوگیری میشود. درواقع در این سطح، بازار نسبت به افزایش بیشتر قیمت مقاومت میکند و باعث شکلگیری روند نزولی در ارزش سهم میشود.
خط روند (Trend Line)
حرکت قیمتها در ۳ جهت امکانپذیر است و قیمت یا روند صعودی دارد، یا روند نزولی، یا روند خنثی.
خط روند به شما کمک میکند تا قادر به تشخیص هر کدام از این حرکتها باشید؛ اما چطور باید یک خط روند را ایجاد کنیم؟ وقتی شما حداقل ۲ نقطه کف قیمتی را با یک خط به هم متصل کنید، یک خط با شیب مثبت ایجاد خواهد شد که در بازارهای مالی به آن روند صعودی گفته میشود.
وقتی این مراحل را با متصل کردن حداقل ۲ نقطه سقف قیمتی طی کنید، یک خط با شیب منفی خواهید داشت که روند نزولی نام دارد. روند خنثی هم زمانی شکل میگیرد که قیمت در یک کانال افقی و بین سطوح حمایت و مقاومت حرکت کند.
شناخت صحیح خط روند یکی از مهمترین اصولی در نظر گرفته میشود که شما برای انجام معاملات سودآور به آن نیاز دارید و بدون توجه به این نکته، احتمال شکست خوردن شما بیش از پیش خواهد شد.
پولبک (Pull back)
زمانی که قیمت به یکباره در جهت خلاف روند فعلی حرکت میکند و بعد از مدتی دوباره به روند اصلی برمیگردد، اصطلاحا پولبک یا عقبنشینی رخ داده است. احتمالا میپرسید که در مواجهه با این پدیده باید چه واکنشی دهیم؟
به باور بسیاری از فعالان بازار، وقتی که پولبک هنگام شکستن سطوح مقاومت و حمایت اتفاق میافتد، بهتر است که خودمان را در موقعیتی متضاد نسبت به حالت معمولی قرار دهیم. این نکته به این معنی است که هنگام همزمانی شکست سطح مقاومت و رخ دادن پولبک، در موقعیت خرید و هنگام همزمانی شکست سطح حمایت و رخ دادن پولبک، در موقعیت فروش قرار بگیرید.
البته تصمیمگیری صحیح در این شرایط، به بررسی نکات بیشتری نیاز دارد و بهتر است که در چنین زمانهایی بیگدار به آب نزنیم.
حجم معاملات (Trade Volume)
همانطور که احتمالا از نام این مفهوم حدس زدهاید، به تعداد سهامی که در بازههای مختلف زمانی (یکروزه، ماهانه و…) معامله میشوند، حجم گفته میشود. وقتی که حجم معاملات در هر روندی بیشتر باشه، اعتبار آن روند هم به همان نسبت افزایش پیدا میکند و شما در این شرایط میتوانید با اطمینانخاطر بیشتری تصمیمگیری کنید.
البته این نکته بهصورت بالعکس هم تاثیرگذار است و وقتی که حجم معاملات در روند صعودی کاهش یا در روند نزولی افزایش پیدا میکند، شما احتمالا به پایان آن روند نزدیکتر میشوید.
الگوهای قیمتی (Chart Patterns)
پیشبینی اینکه قیمت در آینده چه رفتاری از خودش نشان میدهد، کار نسبتا دشواری است اما نگران نباشید! الگوهای قیمتی این کار را برای شما آسانتر میکنند. این الگوهای قیمتی که متشکل از خطوط صاف یا منحنی هستند، به شما کمک خواهند کرد تا با دقت بیشتری رفتار قیمت را بررسی کنید و به همین دلیل، پیشبینی دقیقتری از آینده آن داشته باشید.
این الگوها را میتوان به ۳ دسته اصلی تقسیم کرد که در ادامه از آنها نام میبریم:
- الگوهای هارمونیک: این الگوها بهطور میانی برای تشخیص نقاط بازگشت روندها به شما کمک خواهند کرد. از رایجترین الگوهای هارمونیک میتوانیم از الگوی خرچنگ، الگوی پروانه، الگوی ABCD و الگوی گارتلی نام ببریم.
- الگوهای کندل استیک: در راستای پیشبینی رفتار قیمت در آینده و شرایط کلی بازار، الگوهای کندل استیک بیشترین کمک را به شما خواهند کرد. این الگوها دامنه بسیار گستردهای دارند اما از مهمترین آنها میتوان به الگوی کندل استیک دوجی، الگوی کندل استیک ماروبزو، الگوی کندل استیک پوشاننده صعودی و پوشاننده نزولی اشاره کرد.
- الگوهای کلاسیک: این نوع الگو به ۲ دسته اصلی تقسیم میشود که عبارتند از: الگوهای کلاسیک برگشتی و الگوهای کلاسیک ادامه دهنده. همانطور که تا حدی از نام این الگوها مشخص است، الگوی کلاسیک برگشتی برای پیشبینی بازگشت روند، و الگوی کلاسیک ادامه دهنده برای پیشبینی ادامه روند فعلی به کار میروند. الگوهای نعلبکی، سر و شانه، سقف و کف دوقلو، و سقف و کف سه قلو، از مهمترین الگوهای کلاسیک بازگشتی، و الگوهای مستطیل، مثلث و پرچم، از مهمترین الگوهای کلاسیک ادامه دهنده بهشمار میروند.
در صورتی که شما قصد داشته باشید به یک حرفهای در تحلیل تکنیکال تبدیل شوید، مفاهیم دیگری را هم باید یاد بگیرید و با تمرین مداوم، به آنها مسلط شوید. در بین این مفاهیم میتوانیم به موارد ذیل اشاره کنیم:
- اندیکاتورها و اسیلاتورها
- امواج الیوت
- فیبوناچی
- واگرایی
- ایچیموکو و…
البته نرمافزارهای تحلیل تکنیکال، در این روند به شما کمک قابلتوجهی میکنند و شما با استفاده از این ابزارهای تحلیل، کار سادهتری را پیش رو خواهید داشت.
جمعبندی
اگر شما هم از علاقهمندان به بازارهای مالی باشید، احتمالا بارها نام تحلیل تکنیکال را شنیدهاید. این تحلیل به شما کمک میکند تا به یک پیشبینی نسبتا دقیق از رفتار قیمتها در آینده برسید و بر این اساس، تصمیمات هوشمندانهتری را اتخاذ کنید. البته به این منظور باید ابتدا با برخی از مفاهیم مهم در این تحلیل آشنا شوید تا با رسیدن به یک درک عمیق، تحلیل ایدهآلتری را داشته باشید.
به همین دلیل در شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ تصمیم گرفتیم با بررسی این مفاهیم، مسیر شما برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر تکنیکال را هموارتر کنیم. شما با بررسی مطالبی که در اینجا مرور کردیم، میتوانید به یک درک قابلقبول از تحلیل تکنیکال برسید و یک قدم به انجام معاملات سودآور نزدیکتر شوید.
دیدگاهتان را بنویسید